یزد، ۱۳۹۸
خانه صفا
خانه تاریخی «صفا»
کارفرمایان: سرکار خانم چاووشان، آقایان علوی و مرزنگوشی
خانه صفا در نزدیکی میدان امیرچقماق و در کوچه‌های خشتی یزد واقع گردیده‌است و در چشم‌انداز بلند مدت خود خانه‌ای است که از لحاظ تکنیک ساخت معنای خود را به لحاظ خانه بودن از دو جهت اقامت و سکونت حفظ می‌نماید و در کنار آن برای ارتقا سطح کیفیت فرهنگی تلاش می‌کند. برای دیدن تصاویر بیشتر به هایلایت خانه صفا مراجعه کنید.
اطلاعات پروژه
ذی‌نفعان پروژه
- سرپرست طراحی: محمد حسین دهقانی
- مطالعات و شناخت: مريم حيدرى
- برداشت وضع موجود: سيدجواد عاصى علوى، مهدى رفيع‌پور
- طرح مرمت: محمدحسين دهقانى، هانى شايق، مريم حيدرى
- سه‌بعدی: محمد مرشد
- طرح احيا: سيدهادى رضوى
- دستيار طرح: مريم حيدرى
- طراحى درجا: سيدهادى رضوى، زهرا ابوئى
- طراحى فضاهاى خيس: زهرا ابوئی
- ناظر عالى: حاج حسين كمالى اردكانى
- مشاور و مدیر ارشد پروژه: سیدهادی رضوی
- مدير فنى: هانى شايق
- سرپرست كارگاه: زهرا ابوئى
- برداشت ازبیلت: فرزانه شیرمحمدی، انسیه صالح‌راد
لوکیشن خانه صفا
خانه صفا یک خانه قدیمی در یزد و در محله امیرچخماق واقع شده‌است. (خانه صفا در مپ)
خانه صفا، از جبهه جنوب غربی به سفره‌خانه سنتی ماهور و از ۳ جبهه دیگر به مسیرهای دسترسی متصل است. اطراف خانه، بناهایی با کاربری مسکونی وجود دارد که امروزه کاربری آن‌ها به اقامتی، کارگاهی و پذیرایی تغییر پیدا کرده‌است.
درباره خانه تاریخی صفا
خانه فاقد سردر و یا تزیینات و در نهایت سادگی بنا شده است.
با وجود مساحت و ابعاد نسبتا کوچک بنا، خانه در ۲سطح همکف و گودال باغچه، بنا گردیده است. پلان کلی گودال باغچه خانه به صورت چهار صفه و چهار طرف ساخت می‌باشد و طبقه همکف خانه دو جبهه ساخت (جبهه شمالی و جنوبی) دارد.
مالکیت خانه صفا
خانه صفا، توسط آقای سیدکاظم نماینده و همسر ایشان خانم صفا رجال از صاحب قبلی آن خریداری گردید. ایشان به همراه فرزندان خود در این خانه زندگی می‌کردند.
پس از مرگ خانم صفا رجال و خالی از سکنه‌بودن خانه، آقای سیدمحمد نماینده برای حفظ خانه، تصمیم به فروش آن برای ساکن شدن افراد جدید در خانه گرفتند. آقای زرگرچی خانه را خریداری نمودند و اقداماتی جهت مرمت در خانه انجام دادند. در نهایت خانه توسط آلاء چاوشان و شریک ایشان سیداحسان‌الله علوی و آقای میلاد مرزنگوشی خریداری گردید.
چالش‌های مرمت خانه
جداره شمالی بنا در اثر نشست زمین، دچار تخریب و آسیب‌های جدی شده بود. این مسئله باعث ایجاد ترک و ریزش پله‌های زیرزمین، آسیب سقف اتاق دو دری و راهروهای جداره شمالی، پله و خرپشته شده بود.
کشفیاتی در حین پروسه مرمت
ورودی اصلی خانه در ضلع شمال غربی در زیر ساباطی که در گذشته تخریب گردیده‌است قرار دارد، این ورودی در پی تسطیح و آسفالت این کوچه بسته شده‌است. بعدها در ضلع شرقی خانه درگاهی به خانه الحاق شده‌است که دسترسی مستقیم و بدون فضای واسط به حیاط را فراهم نموده است.
اتاق شمالی خانه یکی از فضاهای اصلی خانه که در ابتدا اتاقی سه‌دری بوده است و در گذر زمان توسط صاحب خانه به اتاقی دو دری تغییر شکل داده. ۴ پستوی قرار گرفته در جوار اتاق، نقشی خدماتی داشته و به عنوان انبار استفاده می‌شده است. در جداره رو به حیاط پستو، نورگیری شیشه‌ای قرار داشته که هنگام شروع پروژه تخریب شده‌بود.
ارزش‌های بنا
- قرارگیری در بافت تاریخی یزد
- مجاورت با خانه‌هایی که زندگی در آن جریان دارد
- حفظ نسبی اصالت خانه
- وجود الگوی گودال باغچه در خانه
- تناسبات منحصر به فرد حیاط
- دسترسی و ارتباط عمودی ویژه و منحصر به فرد در خانه
- امکان استفاده از فضای پشت‌بام و وجود بهارخواب در فضای اصیل خانه
- وجود ورودی دهلیزی و منحصر به فرد با ارتباط به هر سه سطح بام، همکف و زیرزمین
مصالح مورد استفاده در خانه صفا
مصالح بکار رفته در این بنا که شامل حداکثر قابل توجهی خشت و بعد آجر، خاک، چوب، مصالح ملات‌سازی چون خاک، آهک و گچ می‌باشد.
تمامی این مصالح ساختمانی به میزان و نسبت مشخصی فرآوری می‌شوند و حجم استفاده از هر کدام کاملاً با موضوع زیبایی، عملکرد و سازه در
ارتباط است.
تصاویری از خانه صفا
بعد از مرمت
قبل از مرمت
ترسیمات و نقشه‌های گرافیکی خانه صفا
