یزد، ۱۳۹۸
خانه محترم
خانه محترم
کارفرما: ابوالفضل قهرمان
خانه محترم در زمینی مستطیل شکل به مساحت ۱۷۲مترمربع و با زیر بنای ۱۸۷ مترمربع به صورت حیاط مرکزی و در دو جبهه ساخته شدهاست. این خانه ارزشمند که به سبک قاجار ساخته شده دارای آثاری از دوره صفوی نیز هست. امروز، دفتر مرکزی شعبه یزد شرکت خانه تراب، در خانه محترم مستقر هستند.
از پشتبام خانه محترم، بافت تاریخی یزد و بناهای ارزشمندی چون مسجدجامع یزد، چهارسوق، وقتالساعه و … بسیار دیدنی است.
اطلاعات پروژه
ذینفعان پروژه
- طرح احیا: سیدهادی رضوی
- مطالعات و آسیب شناسی: محمدحسین دهقانی، نیلوفر حشمت
- مشاور و مدیر ارشد پروژه: سیدهادی رضوی
- سرپرست اجرا: هانی شایق
- سرپرست کارگاه: نیلوفر حشمت
- ناظر عالی: حاج حسین کمالی اردکانی
- برداشت: هانی شایق، نیلوفر حشمت، محمدحسین دهقانی، انسیه صالحراد
- سرپرست مالی پروژه: نیلوفر حشمت
پوشش طاق آهنگ در خانه محترم
این نوع طاق به خاطر ماهیت و ویژگیهای سازهای، بر روی دو دیوار موازی زده می شود؛ به عبارتی دیگر طاق آهنگ از حرکت یک چفد در امتداد یک خط به وجود میآید، بدین جهت از نظر اصل عملکرد ایستایی تفاوتی با عملکرد ایستایی چفدها ندارد.
این طاق با توجه به فرمی که دارد، دارای نیروهای رانشی بسیار بالایی است و به همین دلیل است که طاقهای آهنگ را در کنار یکدیگر اجرا میکنند تا بتوانند نیروهای رانشی یکدیگر را خنثی کرده و توسط جرزهای مشترک خود به زمین انتقال دهند. جرزهای ابتدایی و انتهایی نیز که اغلب نیروهای رانشی بالاتری نسبت به سایر جرزها دارند یا ضخیمتر ساخته میشوند یا اینکه در پشت آنها پشت بند اجرا میکنند.
طاقهای آهنگ بیشتر به صورت ضربی و با تکنیک پر اجرا میشوند ولی با توجه به فشار وارده بر پاکار و اندازه دهانه طاق ممکن است تا شکرگاه طاق را به صورت رومی اجرا کرده و مابقی طاق را به صورت پر یا چپیله اجرا کنند. با توجه به روش اجرای پر برای سهولت در اجرا و انتقال بهتر نیروهای عمودی، چند رج اولیه طاق را به صورت ناقص زده (به اصطلاح رج را میکُشند) تا طاق، شیبی به سمت دیوار اسپر پیدا کند به همین دلیل در دهانههای بزرگ مانند تالارها عقب بودن تیزه طاق از پاکار مشهود است.
طاق کلمبو (کلنبو) در خانه محترم
این طاق از نظر هندسی از چرخش چفدی به دور یک محور عمود بر سطح افق به وجود میآید و این همانند تعریفی است که گنبد را نیز شامل میشود.
در اجرای این طاق بر روی پلانهای مربع، مسئله انتقال از چهارضلعی به دایره به وجود میآیدکه با انواع روشهای گوشهسازی مانند فیلپوش، ترکین، دمغازه و.. اجرا میکنند. زمانی که این طاق به شیوه گوشهسازی دمغازه و با استفاده از خشت اجرا شود به دلیل یک پارچگی که در ساختار آن ایجاد میشود تبدیل به یکی از مقاومترین طاقها شده و در مقابل زلزله مقاومت خوبی از خود نشان میدهد.
لوکیشن خانه محترم
خانه محترم در مقیاس شهری در محله چهارسوق در بافت تاریخی با ارزش شهر یزد واقع شده است. این محله از جهات شمال به خیابان مسجدجامع و محله شاه ابوالقاسم، از جنوب به محله دارالشفا، از شرق با در بر گرفتن کوچه مشروطه به خیابان امام خمینی و از غرب به محلات دروازه شاهی و لب خندق محدود میشود. (لوکیشن خانه محترم)
دسترسی اصلی بنا از خیابان امام خمینی و از خیابانهای مسجد جامع و کوچه مشروطه میباشد با در نظر گرفتن پباده راه شدن خیابان مسجد جامع و محدودیتهای حرکت سواره دسترسی سواره به بنا از کوچه مشروطه امکان پذیر میباشد.
ویژگیهای شاخص بنا
- قرارگیری خانه در بستر محله باارزش و بافت تاریخی یزد
- خانهای کوچک با دارا بودن تمام فضاهای لازم برای زندگی
- خط آسمان و منظر بسیار چشمنواز از بافت تاریخی
- دسترسی بسیار عالی به خانه